Janusz Zbigniew Zabłocki, który urodził się 18 lutego 1926 roku w Grodzisku Mazowieckim, a zmarł 13 marca 2014 roku w Warszawie, był postacią o niezwykle bogatej biografii.
Jako polski publicysta i polityk, Zabłocki wniósł znaczący wkład w życie społeczne i kulturalne kraju. Jego działalność obejmowała również obszar działalności katolickiej, gdzie zyskał uznanie za swoje zaangażowanie w sprawy związane z Kościołem.
W latach 1981–1984 pełnił funkcję prezesa Polskiego Związku Katolicko-Społecznego, co podkreśla jego wpływ na tę organizację. Równocześnie był posłem na Sejm PRL w kolejnych kadencjach, obejmujących IV, V, VI, VII oraz VIII, co świadczy o jego długotrwałym zaangażowaniu w polski parlamentaryzm.
Życiorys
Janusz Zabłocki, syn Leona i Wandy z Kuplińskich, to postać, która w latach II wojny światowej przeżyła wiele trudnych doświadczeń. Ucząc się w czasach okupacji niemieckiej, uczestniczył w tajnych kompletach. Zdał maturę konspiracyjną w maju 1944 roku w Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie. Już w styczniu 1941 roku przystąpił do Szarych Szeregów jako „Pionier”, a w sierpniu 1943 roku awansował na stopień podharcmistrza.
W jego życiorysie istotne były role, które pełnił w konspiracji. Początkowo zajmował się wywiadem, a od grudnia 1943 roku był komendantem Grup Szturmowych w rejonach Grodziska i Milanówka. We wrześniu tego samego roku podjął naukę w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty Agricola, gdzie po ukończeniu kursu dowodził plutonem Armii Krajowej w ramach operacji „Burza”. Po zakończeniu wojny osiedlił się na krótko w Krakowie, gdzie, posługując się zmienionym nazwiskiem Jan Grabowski, zainicjował studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
W tym okresie, w 1945 roku, dołączył do Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici” oraz zaczynając studia w Szkole Nauk Politycznych przy tym samym uniwersytecie, jednakże tych ostatnich nie udało mu się ukończyć. W 1947 roku, podczas ogłoszonej amnestii, ujawnili się. Ukończył studia prawnicze na UJ w 1949 roku. Po ukończeniu edukacji rozpoczął współpracę z „Słowem Powszechnym” oraz innymi publikacjami, takimi jak „Dziś i Jutro” czy „Tygodnik Powszechny”, dołączał również do Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich w 1952 roku.
W 1950 roku poznał Bolesława Piaseckiego, co przyczyniło się do zacieśnienia jego relacji z organizacjami katolickimi, w tym ze Stowarzyszeniem PAX. W 1954 roku, po rekomendacji PAX, zdobył mandat w Miejskiej Radzie Narodowej w Grodzisku Mazowieckim, jednak w 1955 roku doszło do konfliktu z Piaseckim, co skutkowało jego odejściem z PAX. Po okresie bezrobocia, od 1956 roku, zaczął współtworzyć nowe środowiska społeczno-polityczne.
Był jednym z założycieli Klubu Inteligencji Katolickiej, czy współtworzył czasopismo „Więź”, w którym pełnił funkcję redaktora naczelnego. W 1966 roku dołączył do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, a między 1965 a 1985 rokiem sprawował mandat poselski na Sejm PRL. Jako przedstawiciel koła Znaku sprzeciwiał się brutalności akcji milicyjnych, składając interpelację w Sejmie 11 marca 1968 roku, a w latach 1977–1983 angażował się w pracach Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu.
W dokumentach archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej znajdziemy informacje, według których od 1965 roku był tajnym współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa pod pseudonimem „Paweł”. Jan Żaryn podkreśla, że zarejestrowano go głównie z powodu jego zaangażowania w rozmowy polityczne, a nie z powodu formalnej współpracy z SB.
W 1981 roku był współzałożycielem Polskiego Związku Katolicko-Społecznego, którym kierował aż do 1984 roku. Po 1982 roku przystąpił do Tymczasowej Rady Krajowej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego. W 1986 roku stał się członkiem Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, a także Rady Konsultacyjnej przy ówczesnym przewodniczącym Rady Państwa, Wojciechu Jaruzelskim.
Na początku 1989 roku, wraz z Władysławem Siłą-Nowickim oraz chadecką emigracją, reaktywował Stronnictwo Pracy, które funkcjonowało pod nazwą Chrześcijańsko-Demokratyczne Stronnictwo Pracy, obejmując rolę wiceprzewodniczącego. Jego nieskuteczna kandydatura w wyborach parlamentarnych w 1989 roku nie przekreśliła jednak jego dalszej działalności. W kwietniu 1990 roku, podczas III Kongresu tej partii, nie znalazł się w nowym zarządzie.
Janusz Zabłocki był również członkiem Stowarzyszenia Szarych Szeregów oraz Światowego Związku Żołnierzy AK. W 1992 roku przyjęto go do Katolickiego Stowarzyszenia Dziennikarzy. Po serii awansów wojskowych, w 1999 roku uzyskał rangę podporucznika, a w 2003 roku porucznika.
Na koniec swojego życia znalazł miejsce spoczynku na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, gdzie odbyły się uroczystości pogrzebowe, w których uczestniczyli między innymi prof. Jan Żaryn oraz Ryszard Bender i Ryszard Gajewski.
Życie prywatne
Janusz Zabłocki w roku 1948 wszedł w związek małżeński z Krystyną Agnieszką Skarżyńską. Ich wspólne życie zaowocowało czworaczką dzieci, które przyniosły wiele radości rodzinie.
Wśród nich znajdowały się: Krzysztof, który żył w latach 1949–1999, Jadwiga, która niestety zmarła w 1970 roku, Wanda, urodzona w 1952 roku oraz Maciej, który przyszedł na świat w 1959 roku.
Odznaczenia i wyróżnienia
Janusz Zabłocki był osobą, która w trakcie swojego życia zdobyła liczne odznaczenia, które potwierdzają jego zasługi i poświęcenie dla kraju. Wszystkie te wyróżnienia świadczą o jego wielkim zaangażowaniu oraz oddaniu dla Polski.
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2014, pośmiertnie),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1969),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1964),
- Krzyż Partyzancki (1995),
- Krzyż Armii Krajowej (1971),
- Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974),
- Krzyż Niezłomnych (1998),
- Odznaka pamiątkowa Akcji „Burza” (1994),
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966).
Te odznaczenia są nie tylko docenieniem jego działań, ale również pamięcią o jego wkładzie w historię Polski.
Książki wydane
Prace własne
Janusz Zabłocki jest autorem wielu ważnych dzieł, które ukazują jego wkład w literaturę oraz myśl społeczną. Wśród jego książek znajdują się:
- Kościół i świat współczesny (Wyd. „Znak”, Kraków 1967, II wydanie ODiSS 1986),
- Na polskim skrzyżowaniu dróg (ODiSS 1972),
- Tożsamość i siły narodu (Odnowa Londyn 1978),
- Kawałki pociętego sztandaru (Fundacja Szarych Szeregów – ODiSS 1992),
- Chrześcijańska demokracja w kraju i na emigracji 1947–1970 (OSPiS Lublin 1999),
- Odwagę łączyć z rozwagą – Polski Związek Katolicko-Społeczny w latach 1980–1983 (OSPiS Lublin 2001),
- Prymas Stefan Wyszyński – Opór i zwycięstwo 1948–1956, (Bertelsmann 2002), ISBN 83-7311-495-5,
- Dzienniki 1956–1965 t. 1, 1951–1965 (Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2008),
- Dzienniki 1966–1975 t. 2, 1966–1975 (Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2011),
- Dzienniki 1976–1986, t. 3, cz. 1: 1976–1981 (Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2013),
- Dzienniki 1976–1986, t. 3, cz. 2: 1982–1986 (Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2013).
Współautor w pracach zbiorowych
Oprócz własnych publikacji, Zabłocki brał również udział w tworzeniu książek zbiorowych, w tym:
- Polnisches Mosaik (Verlag Klaus Hesse Bonn 1974),
- Sługa Boży Stefan kardynał Wyszyński (1901–1981) (Adam Warszawa 2000),
- Kardynał Stefan Wyszyński Prymas Tysiąclecia Mąż Stanu 1901–1981–2001 (Wyd. Sejmowe 2001),
- Sowieckiemu zniewoleniu nie – Harcerska druga konspiracja 1944–1956 (Wyd. Ład 2005).
Ponadto, autor ten zrealizował również setki artykułów w czasopismach krajowych oraz zagranicznych.
Przypisy
- Zabłocki Janusz, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 28.09.2023 r.] .
- „Janusz Zabłocki w naszej pamięci” – konferencja IDMN i Fundacji Spes [online], ekai.pl, 17.03.2023 r. [dostęp 20.03.2023 r.] .
- a b c d Nie żyje Janusz Zabłocki [online], Stowarzyszenie Autorów ZAiKS [dostęp 02.10.2022 r.] .
- a b c d e f g Nota biograficzna na stronie prywatnej. [dostęp 02.10.2022 r.]
- Janusz Zabłocki, „chadek” Wojciecha Jaruzelskiego i Czesława Kiszczaka [online], naszahistoria.pl, 16.05.2018 r. [dostęp 02.05.2020 r.] .
- Krzyż Komandorski OOP dla Janusza Zabłockiego [online], prezydent.pl, 24.03.2014 r. [dostęp 25.09.2019 r.] .
- a b Pogrzeb Janusza Zabłockiego, znanego działacza katolickiego [online], ekai.pl, 24.03.2014 r. [dostęp 31.10.2019 r.] .
- 10 kwietnia 1968 r. „Mącą i deprawują” – premier Cyrankiewicz odpowiada kołu „Znak” [online], interia.pl, 10.04.2014 r. [dostęp 31.10.2019 r.] .
- Informacje na stronie prywatnej. [dostęp 19.12.2019 r.]
- Zaświadczenie nr 12331 – WUBP w Warszawie. [dostęp 19.12.2019 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: Ludwik Jarek, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 07.03.2020 r.] .
- Prymas Stefan Wyszyński [online], lubimyczytac.pl [dostęp 29.04.2020 r.] .
- Dzienniki 19511965. Tom 1 [online], lubimyczytac.pl [dostęp 29.04.2020 r.] .
- M.P. z 2014 r. poz. 653
- Nadzwyczajna sesja Sejmu [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22.07.1966 r. s. 1.
- Informacje w inwentarzu IPN
- „Dziennik Polski”, r. XXXVIII, nr 223 (11 807), 20.12.1982 r. s. 2.
- Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Jan Załęski | Mordechaj Bentow | Michał Zubelewicz | Leszek Rychter | Zbigniew Szonert | Maria Wrzyszcz | Anna Szymańska-Kwiatkowska | Alicja OlechowskaOceń: Janusz Zabłocki